Het is weer volbracht. Na vele gesprekken met leraren, schoolleiders en bestuurders en na observaties, enquêtes en analyses ligt er een Staat van het Onderwijs. Een dik boekwerk over de staat van het onderwijs in Nederland.

In De Staat van het Onderwijs 2023 borduren we voort op de thema’s van de afgelopen jaren. We zien lichtpunten, maar er zijn ook nog zorgen. Zo is het niveau van de basisvaardigheden van leerlingen en studenten vaak niet voldoende. Daar hebben ze hun verdere leven last van. Ook maakt het nog te veel uit waar je wieg staat voor de kansen die je krijgt in het onderwijs en in de maatschappij. En de leraar – de motor achter die belangrijke schooltijd – krijgt lang niet altijd de begeleiding die, vooral in het begin, nodig is. Met rust en focus kunnen we vooruitgang boeken.

Er wordt veel gevraagd van het onderwijs onder vaak lastige omstandigheden. Acute problemen zoals een tekort aan leraren, zorgen om het welzijn van leerlingen en studenten en het organiseren van onderwijs voor nieuwkomers maken de focus lastig. Toch is het cruciaal om tijd vrij te maken om gezamenlijk doelen te stellen, lessen goed voor te bereiden en gericht te professionaliseren.

Gelukkig heb ik ook het afgelopen jaar weer ervaren wat voor bevlogen mensen er in ons veld werken. Ik heb ook gezien hoe druk u het vaak heeft en hoeveel er moet gebeuren. We begrijpen als Inspectie van het Onderwijs dan ook heel goed dat u niet de hele Staat doorwerkt om te kijken wat relevant is voor uw beroepspraktijk. Daarom is er dit jaar voor het eerst dit magazine, waarin we feiten en cijfers uit het rapport verbinden aan verhalen en voorbeelden uit de praktijk. 

Lees bijvoorbeeld hoe Amel el Azaouagh en Rozerin Top als leercoach beginnende leraren begeleiden op OBS Jan Ligthart in Den Haag. Of bekijk de schoolbrede aanpak voor schrijfonderwijs op het Bernardinuscollege in Heerlen. In dit magazine vindt u veel situaties uit de praktijk, met daarbij praktische tips, suggesties en reflectievragen. Hopelijk herkent u er iets in waarmee u aan de slag kunt. Zo blijven we samen werken voor al die leerlingen en studenten in Nederland, zodat zij een mooie toekomst tegemoet gaan! 

Alida Oppers
Inspecteur-generaal van het Onderwijs