Amel el Azaouagh en Rozerin Top zijn leercoaches op OBS Jan Ligthart in Den Haag. Als leercoaches begeleiden ze hun collega-leerkrachten op school. In dit artikel vertellen ze waarom die begeleiding zo waardevol en belangrijk is. Met name voor beginnende leerkrachten, zij-instromers en stagiaires, maar ook voor ervaren leerkrachten. En uiteindelijk natuurlijk voor de leerlingen!
Voldoende en goede onderwijsprofessionals zijn een voorwaarde om goed onderwijs te kunnen verzorgen. Maar het leraren- en schoolleiderstekort is groot en over het geheel genomen loopt dit verder op. Het lerarentekort zal niet snel verdwijnen. Om leraren te behouden voor het vak is het van belang om ruimte te maken voor begeleiding en professionalisering. Dit is belangrijk voor de onderwijskwaliteit, en voor het werkplezier van de leraren. Beginnende leraren voelen zich nu nog niet altijd voldoende toegerust om het onderwijs te geven dat nodig is. Ook hebben ze niet altijd de vaardigheden om leerlingen goed te kunnen ondersteunen. Daarom is meer en vooral betere begeleiding van beginnende leraren nodig.
Amel vertelt: “Als startende leerkracht en zij-instromer komt er veel op je af. Vanwege het lerarentekort stonden deze leerkrachten al snel zelfstandig voor de klas, maar ze waren daar nog niet altijd klaar voor. Goede begeleiding was er niet altijd voldoende vanwege het lerarentekort, terwijl die begeleiding juist heel belangrijk is. Vooral in het begin van je loopbaan kun je namelijk tegen lastige dingen aanlopen, zoals een complexe groep leerlingen, NT2-leerlingen of moeizaam oudercontact. Dat zijn dingen waar je dan echt nog mee moet leren omgaan en die niet vanzelf gaan. Coaching kan dan helpen. De succeservaringen die daardoor ontstaan, dragen ook later in de loopbaan bij aan werkplezier en succes.”
Schoolbestuur stimuleert opleiding interne leercoaches
Voorheen werd er door OBS Jan Ligthart meestal een externe leercoach ingehuurd wanneer een leerkracht die nodig had, maar dat was niet altijd praktisch. Ook lag de drempel om hulp te vragen van een externe leercoach hoger. In de afgelopen jaren zijn er daarom steeds meer collega’s opgeleid tot leercoach. Het schoolbestuur stimuleert dat. Nu worden de leercoaches ook preventief ingezet, om te voorkomen dat leerkrachten vastlopen en om hulp moeten vragen.
Een succesvolle loopbaan als leerkracht hangt mede af van succeservaringen aan het begin.
Waardevol onderdeel van het schoolteam
Interne leercoaches zijn een waardevol onderdeel van het schoolteam, vinden Amel en Rozerin. Amel: “Als coach zet ik mijn ervaring als leerkracht in om de startende leerkrachten en stagiaires te ondersteunen. Ik ondersteun ze bij het scherp krijgen van hun doelen en bij de ontwikkeling die nodig is om die doelen te behalen. Dat kunnen leerdoelen zijn op pedagogisch of didactisch vlak, maar ook op het gebied van hun persoonlijk welbevinden. Dan gaat het om je prettig voelen in je rol als leerkracht.”
De rol van Rozerin ziet er iets anders uit, vertelt ze: “Als leercoach en intern begeleider zet ik mijn expertise vooral in om de leerkrachten te ondersteunen bij het analyseren van de leerresultaten van hun groep. De leerkrachten kunnen dan zien of het goed gaat en of ze hun onderwijs moeten aanpassen, bijvoorbeeld om de leerresultaten te verbeteren.”
Aanpak verschilt per leerkracht
De leercoach helpt leerkrachten dus bij complexe vragen over hun werk. Amel: “Het is belangrijk dat de leerkracht die ik coach een duidelijke hulpvraag heeft. Als de leerkracht een belemmering ervaart in bijvoorbeeld het lesgeven, contacten met ouders of het reguleren van werkdruk, dan kijken we samen wat het probleem precies is en welke belemmeringen er zijn. Dat doen we tijdens gespreksmomenten, maar ook door middel van klassenobservaties. Daarbij bekijken we ook waar de leerkracht energie van krijgt en wat er anders zou kunnen.“ Rozerin haakt aan op het persoonlijke bewustzijn van de leerkracht: “Het belangrijkste doel is dat de leerkracht zich bewust wordt van haar of zijn eigen handelen. Om vervolgens belemmeringen weg te nemen en acties te bepalen.”
Jessemij IJlst (zij-instromer) over de begeleiding door leercoach Rozerin Top: “Rozerin geeft je duidelijke begeleiding en daagt je uit, zonder je teveel los te laten”.
Ook voor ervaren leerkrachten
Overigens zijn het lang niet altijd zij-instromers, beginnende leerkrachten of stagiaires die een hulpvraag hebben. Ook meer ervaren collega’s kunnen bij Amel en Rozerin terecht. Bij zij-instromers gaan de hulpvragen vaak over thema’s als werkdruk, pedagogisch klimaat, didactische vaardigheden, effectief evalueren en persoonlijke ontwikkeling. Bij meer ervaren leerkrachten gaan de hulpvragen vaak over oudercontacten en specifieke leervragen in de groep, zo geeft Rozerin aan.
Meer weten?
Meer weten over interne leercoaches of vragen voor Amel el Azaouagh of Rozerin Top van OBS Jan Ligthart in Den Haag? Neem contact op via e-mail.
Bijdragen aan verkleinen lerarentekort
Het effect van de inzet van leercoaches op de Jan Ligthartschool is positief. “Leraren vallen minder snel uit, hun effectiviteit neemt toe en daarmee nemen de resultaten van de leerlingen ook toe”, vertelt Amel. En Rozerin vult aan: “Bij de begeleiding van de zij-instromers hoop ik natuurlijk dat we bijdragen aan het verkleinen van lerarentekort!”
