Voor De Staat van het Onderwijs 2024 is onderzocht in hoeverre leerling en studenten zich voorbereid voelen op hun vervolgopleiding (hoofdstuk Basisvaardigheden, blz. 47 in De Staat van het Onderwijs 2024).

Leerlingen en studenten voelen zich redelijk sociaal en maatschappelijk vaardig

Eerstejaars vo-leerlingen en eerstejaars mbo- en ho- studenten geven aan zichzelf gemiddeld redelijk sociaal en maatschappelijk vaardig te vinden (gemiddeld ongeveer een 3 op een schaal van 4) (ResearchNed, 2024). De mate waarin leerlingen en studenten zich voorbereid voelen op wat ze in hun huidige opleiding aan sociale vaardigheden en maatschappelijke competenties nodig hebben door hun vorige school of opleiding is lager. Minder dan de helft van de leerlingen en studenten geeft aan te weten dat het mogelijk is om op de huidige school of opleiding ondersteuning te krijgen bij het verder ontwikkelen van de sociale vaardigheden. Van de leerlingen en studenten die zeggen dat er een mogelijkheid is voor het vragen om hulp, geeft maar een deel aan hier ook wel eens gebruik van te maken (vo: 54%, mbo: 36%, hbo: 30% en wo: 22%). Over het algemeen geven ook instromers op de arbeidsmarkt aan redelijk tevreden te zijn over hun eigen competentie en ervaren toerusting wat betreft sociale vaardigheden en maatschappelijke competenties. Over de vaardigheden en competenties die zij nodig hebben in hun huidige werk voelen zij zich minder voorbereid door hun vooropleiding.

Video van vmbo naar mbo

Hoe heeft student Miray Özügüzel de overgang ervaren? En hoe sluit dat aan op de visie van Curio bestuurder Andrea Kaim en directeur vmbo Ruud Engelse? Bekijk het in onderstaande video.

Mijn naam is Miray en ik studeer
juridische dienstverlening...

...aan het Curio in Roosendaal en
momenteel loop ik stage bij Combo.

Mijn laatste jaar van de middelbare school
was een beetje een gek jaar.

Want we  zaten in coronatijd,
we zaten er middenin.

Ik miste toch wel een stukje begeleiding,
zeker als je best wel veel keuzestress hebt...

...als het gaat om wat je met
je toekomst moet doen.

We vinden bij Curious de taalvaardigheid
voor al onze leerlingen...

...van heel erg groot belang.

Veel van onze leerlingen hebben gewoon
een gebrekkige woordenschat.

En we weten dat dat heel bepalend is
bij daadwerkelijk kunnen begrijpen...

...wat je aan het lezen bent.

Op mijn middelbare school was er sowieso
niet heel erg veel aandacht voor lezen.

En het probleem was daarin ook wel dat
klassen meestal in tweeën werden gesplitst...

...in het feit dat er een deel leerlingen is
dat heel graag leest...

...en ook buiten school veel leest...

...en een deel leerlingen dat alleen al ziek
wordt wanneer ze het woord ‘lezen’ horen.

Leesvaardigheid is essentieel voor de leerlingen...

...om de opleiding goed te doorlopen.

Dat betekent dat wij heel
veel inzetten op leesvaardigheid.

We hebben een leesoffensief.

Elke school werkt daaraan mee.

En voor leerlingen voor wie
Nederlands een vreemde taal is...

...hebben we een taalexpertisecentrum
waardoor we vooral NT2-docenten kunnen inzetten...

...op het beter ondersteunen
van dit type leerling.

En dat zijn wel belangrijke dingen die we
binnen Curio eigenlijk wel goed voor elkaar hebben.

Wat ik heb geleerd op de middelbare school...

...gaat voornamelijk over de manier waarop ik
mezelf heb kunnen ontwikkelen...

...en heb kunnen oriënteren als het gaat om
wat ik leuk vind en wat ik niet leuk vind.

De manier waarop mijn school dat deed
is dat ze verschillende vakken aanboden.

Ik heb toen economie en ondernemen gekozen
en op basis daarvan...

...heb ik daarna beter
een studiekeuze kunnen maken.

Het is wezenlijk voor leerlingen
om de juiste keuze te maken...

...vanuit het vmbo naar het mbo.

En dat doen we door meeloopdagen,
dat doen we door het bezoeken van open dagen.

Maar misschien wel het meest
innovatieve traject...

...is het traject van de challenges
waarbij leerlingen van het vmbo...

...kennismaken met het mbo, maar ook met
het bedrijfsleven in een realistische leeromgeving...

...zodat die leerlingen ook daadwerkelijk
het gevoel krijgen:

‘Dit is een setting waarin ik
wellicht later kom te werken.’

En past die opleiding dan bij mij?

Leerlingen vinden het heel erg leuk
om een bijdrage te kunnen leveren...

...aan maatschappelijke vraagstukken,
om aan oplossingen te werken.

Dus daar worden ze over het
algemeen heel enthousiast van.

Voor de lange termijn wil Curio zo min mogelijk...

...schakelmomenten in het onderwijsprogramma
voor onze leerlingen hebben.

Want schakelmomenten, dat is het uitvalmoment.

Dus we willen gezamenlijke onderwijsprogramma's
in de aansluiting naar het basisonderwijs.

En gezamenlijke programma's
in de aansluiting vmbo - mbo.

We doen dat nu al klein doordat
op een aantal van onze scholen...

...leerlingen al gewend zijn om keuzevakken
in het mbo te volgen...

...terwijl ze nog op het vmbo zitten.

Maar we willen dat graag gaan verbreden.

Mijn oproep aan middelbare scholen
om de doorstroom tussen het vmbo en het mbo...

...makkelijker te laten verlopen
is ervoor te zorgen dat leerlingen...

...zich daadwerkelijk in de praktijk
kunnen oriënteren op wat ze leuk vinden...

...en wat ze niet leuk vinden.

Zorg dan ook dat ze één
of meerdere meeloopdagen doen.

Want je kan niet begrijpen
hoe een opleiding in elkaar zit...

...door een keer op een
open dag langs te gaan.

Dus laat ze dan ook meelopen in
een klas in een les.

En laat ze daarna zelf het besluit maken:
dit wil ik of dit wil ik niet.